Podstawowym warunkiem nabywania umiejętności przez każdego człowieka jest doświadczanie życia, doświadczanie jego aspektów w różnych warunkach, sytuacjach, wariantach i konfiguracjach. Nie sposób nauczyć się jakiejkolwiek czynności bez praktycznego jej doświadczenia i powtarzania, niezależnie od tego czy człowiek jest pełnosprawny czy niepełnosprawny. Jednak osoba z niepełnosprawnością, szczególnie intelektualną, potrzebuje w procesie nauki większego wsparcia i więcej czasu by osiągnąć konkretną umiejętność, a te z kolei należy ustawicznie utrwalać.

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną z reguły mieszkają z rodzicami, rodzeństwem lub w domach pomocy społecznej. Osoby mieszkające z rodzicami nie doświadczają etapu usamodzielnienia, tak jak to ma miejsce w przypadku zdrowego rodzeństwa. Zamieszkiwanie dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną z rodzicami ma różny wymiar, w zależności od kondycji psychofizycznej rodziny i wielu innych czynników determinujących myślenie o przyszłości dorosłego niepełnosprawnego dziecka.

Program treningu mieszkaniowego jest przygotowaniem do mieszkalnictwa wspomaganego lub chronionego, co jest alternatywą dla istniejących izolacyjnych form jakimi są domy pomocy społecznej. Domy pomocy społecznej, mimo że są coraz lepiej wyposażone i organizowane, to jednak wciąż zamieszkiwane są przez kilkadziesiąt, a nawet ponad sto osób. W takich warunkach nie ma szans na rodzinną atmosferę. Ponadto w tak dużych placówkach zawsze będzie potrzebna kuchnia, pralnia, a ich mieszkańcy siłą rzeczy będą obsługiwani i nie będą mieli szansy na doświadczanie samodzielności w przygotowaniu sobie posłania, posiłku, itd.

Program treningu mieszkaniowego w Ostródzie rozpoczął się w lutym 2002 roku na bazie 3. pokojowego mieszkania o pow. 60 m^2., zlokalizowanego w budynku wielorodzinnym przy ul. Nadrzecznej 9/1.

Głównym celem mieszkalnictwa treningowego jest rozwijanie i osiągniecie jak największej samodzielności życiowej przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną, poprzez rozwijanie kompetencji społecznych oraz budowanie relacji społecznych w środowisku lokalnym.

Rozwijanie praktycznej gotowości do życia w otwartym środowisku jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia sukcesu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną w ich przyszłym funkcjonowaniu w otwartym środowisku.

W mieszkaniach treningowych przebywa czasowo kilka osób, z przerwami np. na wyjazdy do warsztatów terapii zajęciowej czy innych placówek dziennych. Uczą się jak samodzielnie dbać o zdrowie, gospodarować pieniędzmi, spędzać wolny czas, załatwiać sprawy w urzędach, przygotowywać posiłki, robić zakupy, prać, sprzątać. Sami kupują artykuły spożywcze, lekarstwa, bilety na przejazdy komunikacja publiczną i z niej korzystają, uczestniczą w imprezach kulturalno-rekreacyjnych i wycieczkach. Dbają o otoczenie gdzie mieszkają i wchodzą w interakcje z sąsiadami – tworzą się nowe więzi społeczne.

Programem treningu mieszkaniowego objęte są również osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, bowiem ich przyszłość rysuje się o wiele bardziej smutno niż osób
z niepełnosprawnościami rokującymi na wysoką samodzielność.

Osoby głębiej niepełnosprawne intelektualnie (niepełnosprawność głęboka, znaczna i umiarkowane ze sprzężonymi dysfunkcjami) są w bardzo wysokim stopniu zależne od osób drugich, co nie oznacza, że nie ma w nich określonego potencjału na rozwój autonomii i wyuczenia określonych czynności. Są wysoce zależne z samego faktu intensywnej opieki wykonywanej przez rodziców przez kilka dziesiątek lat. Powstaje wówczas niesamowita więź rodziców z dorosłym dzieckiem oraz przeświadczenie rodzica, że nikt nie jest w stanie tak opiekować się dzieckiem – osobą dorosłą - jak sam rodzic. Temu wszystkiemu towarzyszy nieustająca obawa i ogromny znak zapytania: „co będzie z moim dzieckiem po mojej śmierci?” Bardzo często w odpowiedziach rodziców na to pytanie pojawia się życzenie śmierci - „Chciałabym by umarło razem ze mną” lub odpowiedź „ nie chce o tym myśleć” – stąd wniosek, że rodzice nie mają żadnej propozycji dla swego dorosłego dziecka po ich śmierci. Trening mieszkaniowy dla tej kategorii osób ma swój głęboki sens, ponieważ stwarza warunki do:

• przygotowania dorosłej osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną do funkcjonowania w innym otoczeniu społecznym niż dom rodzinny, tj. w małych jednostkach pomocy społecznej (o ile będą powstawać) - rodzinnych domach pomocy - z chwilą „odejścia” rodziców,
• doznawania innych doświadczeń stymulujących nabywanie nowych interakcji społecznych, umiejętności i czynności,
• wypracowania we współpracy z rodziną systemu alternatywnej komunikacji, a co za tym idzie poczucia bezpieczeństwa,
• łagodnego, bo w ciągłej styczności z rodziną, przejścia w inny wymiar wsparcia – opieki,
• przełamywania w osobach niepełnosprawnych oporów w poddaniu się opiece osobom innym niż rodzice, 
• nabycia przez rodziców przekonania, że nie są niezastąpieni, że inne osoby również potrafią wykonywać ich zadania często z bardzo pozytywnym efektem polegającym
  na tym, iż osoba głęboko niepełnosprawna zaczyna lepiej funkcjonować poza domem (w mieszkaniu treningowym) niż w domu,
• regeneracji sił psychofizycznych rodziców, podjęcia leczenia,
• realizacji przez rodziców odroczonych w czasie zamierzeń.

Trening w Mieszkaniu treningowym polega na jednorazowym zamieszkaniu 2-3 osób w okresach od tygodnia do jednego miesiąca, które objęte zostają programem treningu.
Na początku treningu zostaje dokonana diagnoza funkcjonalna i na jej bazie dla każdego z uczestników zostaje przygotowany indywidualny program aktywizująco - wspierający (IPAW), określający jakie umiejętności w sposób szczególny będą zdobywane bądź doskonalone. Na koniec treningu dokonywana jest ewaluacja programu.

Średnio w ciągu roku z tej formy wsparcia korzysta 18 - 20 osób. W programie zatrudnionych jest 2 instruktorów. 

W roku 2016 instruktorami Mieszkania Treningowego są:

Pani mgr Monika Malec

Pani mgr Anna Liszewska

 Zgłaszanie uczestnictwa w programie pod nr tel. 514 454 415 (codziennie w godz. od 15 ⁰⁰ do 20 ⁰⁰, w weekendy cały dzień), pocztą elektroniczną: mt.ostroda@psouu.org.pl